Page 17 - เอกสารประกอบหลักสูตรเพื่อพัฒนาอาชีพ Re - Skill และ Up - Skill กลุ่มอาชีพเกษตรกรรม
P. 17
กลุ่มอาชีพเกษตรกรรม
หลักสูตร การปลูกพืชสมุนไพรพื้นบ้าน ฟ้าทะลายโจร
13
3. ดอก คือ ออกดอกเป็นช่อตามซอกใบและปลายกิ่ง ดอกมีขนาดเล็ก สีขาว กลีบรองดอกมี
5 กลีบ และกลีบดอกมี 5 กลีบ โคนติดกันเป็นหลอดปลายแยกเป็น 2 ทาง กลีบล่างมี 2 อัน อับเกสรสีม่วงแดง
และมีขนยาว ๆ
4. ผล คือ เป็นฝัก เมื่อแก่เป็นสีน้ำตาลแตกได้ ภายในมีเมล็ดจำนวนมาก คล้ายฝักต้อยติ่ง แต่ผอม
และมีขนาดเล็ก เมื่อฝักแก่จะแตกออกเป็น 2 ซีกอยู่บนต้น ซึ่งทำให้มองเห็นเมล็ดวางอยู่ในผลได้ชัด ปลายแหลม
และเมล็ดในสีน้ำตาลอ่อน
ความสำคัญของพืชสมุนไพรพื้นบ้าน ฟ้าทะลายโจร
ฟ้าทะลายโจรเป็นไม้ล้มลุกในตระกูลเดียวกับโหระพาหรือกระเพรา ซึ่งจัดเป็นสมุนไพรท้องถิ่นใน
ประเทศแถบเอเชีย รวมถึงเอเชียตะวันออกเฉียงใต้ เช่น อินเดีย จีน ศรีลังกา ไทย และยังใช้กันอย่างแพร่หลายใน
หลายประเทศทั่วทวีปเอเชีย โดยนิยมนำส่วนของใบและลำต้นใต้ดินมาทำเป็นยารักษาโรค โดยเป็นพืชล้มลุกที่มี
รสขมจัดจนขึ้นชื่อว่าเป็นจ้าวแห่งความขม “King of the Bitterness” ในปัจจุบันสามารถพบฟ้าทะลายโจรได้
ทั่วไปในประเทศไทย ลาว กัมพูชา มาเลเซีย อินโดนีเซีย เวียดนาม จีน อินเดีย ศรีลังกา และหมู่เกาะในทะเล
แคริบเบียน ส่วนในประเทศไทยนั้นสามารถพบได้ทุกภาคของประเทศ และยังเป็นสมุนไพรที่กำลังได้รับความนิยม
ในการนำมาใช้ประโยชน์ในการรักษาโรคอีกด้วย เพราะเป็นยาที่มีความหมายในตัวเองไม่น้อย เพราะแม้แต่ชื่อก็
บอกอยู่แล้วว่า ฟ้าประทานมาให้ปราบโรคภัยไข้เจ็บต่าง ๆ ซึ่งเปรียบเสมือนเหล่าโจรร้าย ส่วนในภาษาจีนกลาง
ยาตัวนี้มีชื่อว่า “ชวนซิเหลียน” แปลว่า “ดอกบัวอยู่ในหัวใจ” ซึ่งมีความหมายสูงส่งมาก วงการแพทย์จีนได้ยก
ฟ้าทะลายโจรขึ้นทำเนียบเป็นยาตำราหลวงที่มีสรรพคุณโดดเด่นมากตัวหนึ่ง ที่สำคัญคือสามารถใช้เป็นยาเดี่ยว
เพียงตัวเดียวก็มีฤทธิ์แรงพอที่จะรักษาโรคได้ ซึ่งเป็นคุณสมบัติที่หาได้ยากในสมุนไพรตัวอื่น นอกจากนี้ฟ้าทะลายโจร
ยังมีความสำคัญด้านต่าง ๆ ดังนี้
13